گوگل سرچ کنسول (Google Search Console یا GSC) ابزاری حیاتی برای هر مدیر وب سایت، متخصص سئو و بازاریاب دیجیتال است. اکثر ما با گزارش های عملکرد، بررسی وضعیت ایندکس، و اضافه کردن نقشه سایت به کنسول آشنا هستیم. اما GSC گنجینه ای از داده ها و قابلیت های پنهان یا کمتر استفاده شده ای دارد که می تواند درک شما را از نحوه تعامل گوگل با وب سایتتان عمیق تر کرده و به شما در اتخاذ تصمیمات هوشمندانه تر برای بهبود سئو کمک کند. در ادامه به شما آموزش می دهیم که به جای تکرار مکررات، از ترفندها و نکات پیشرفته ای استفاده کنید تا همانند یک سئو کار حرفه ای از این ابزار قدرتمند بهره برده و از رقبا پیشی بگیرید.
قدرت عبارات باقاعده (Regex) در گزارش عملکرد
بخش Performance یا عملکرد در سرچ کنسول، قلب تپنده داده های مربوط به جستجوی ارگانیک شماست. اما این نکته را فراموش نکنید استفاده از عبارات باقاعده (Regular Expressions یا Regex) می توانید تحلیل های بسیار دقیق تر و عمیق تری را انجام دهد. با استفاده از Regex می توانید
- تمام کوئری هایی که کاربران به صورت سوالی (مثلاً شامل “چگونه”، “چطور”، “کدام”، “آیا”، “بهترین”) جستجو کرده اند را فیلتر کنید. این کار به شما در تولید محتوای مورد نیاز کاربر و هدف گذاری برای فیچر اسنیپت ها کمک شایانی می کند.
- با Regex می توانید کوئری های شامل نام برند خود یا تغییرات آن را با دقت بیشتری جدا کرده و عملکرد آن ها را با کوئری های عمومی مقایسه کنید. این به درک بهتر آگاهی از برند و اثربخشی کمپین های برندینگ کمک می کند.
- شما می توانید عملکرد گروهی از URL های خودتان را با ساختار مشابه (مثلاً تمام پست های وبلاگ در یک دسته بندی خاص یا تمام محصولات یک برند) را با استفاده از الگوهای Regex در فیلتر Page بررسی نمایید.
- یکی دیگر از جالب ترین کوئری هایی که می توانید از آن ها برای افزایش فروش خود بهره ببرید عبارت است از “خرید”، “قیمت”، “فروش آنلاین” بنابراین استفاده از کلمات نام برده و تولید محتوا در این راستا می تواند فرصت های خوبی برای جذب مشتری باشند. Regex به شما کمک می کند این موارد را به سرعت بیابید.
استفاده از Regex در ابتدا ممکن است کمی پیچیده به نظر برسد، اما با کمی تمرین، به ابزاری قدرتمند برای کشف روندهای پنهان در داده های جستجوی شما تبدیل خواهد شد. برای استفاده درست و کامل از تمام ویژگی های عبارات باقاعده در سرچ کنسول می توانید مطلب Regex چیست را مطالعه نمایید. (در این مقاله تمام موارد مربوط به عبارات باقاعده ذکر شده و بسته به نیاز خود می توانید از آن ها استفاده نمایید)
مقایسه هوشمندانه در گزارش عملکرد: داستان سرایی با داده ها
قابلیت Compare یا مقایسه در گزارش سرچ کنسول، ابزاری ساده اما فوق العاده کاربردی است که اغلب علاقمندان سئو و کارشناسان این حوزه به صورت سطحی به آن نگاه می کنن و از آن به درستی استفاده نمی کنند! در این گزارش شما می توانید داده های با ارزشی را استخراج نمایید:
مقایسه دوره های زمانی استراتژیک:
به جای مقایسه های ساده هفتگی یا ماهانه، دوره های زمانی خاص را مقایسه کنید!
- عملکرد قبل و بعد از یک آپدیت الگوریتم گوگل را همیشه به یاد داشته باشید و بعد از اعمال این ویژگی تفاوت ها در صفحات و کوئری ها را مقایسه کنید.
- مقایسه تغییرات عمده خودتان قبل و بعد از تغییرات در این بازه های زمانی به طور قطع خالی از لطف نیست. (مانند بازطراحی یا تغییر ساختار URL)
- مقایسه سال به سال (YoY) برای درک رشد واقعی و حذف تاثیرات فصلی می تواند به آنالیز شما و همچنین سمت و سو دادن به استراتژی شما قطعا کمک کند.
- مقایسه عملکرد کوئری ها یا صفحات خاص: دو یا چند کوئری، صفحه، کشور یا نوع دستگاه را به طور همزمان مقایسه کنید. به عنوان مثال: مقایسه عملکرد کوئری های اطلاعاتی (مانند “چگونه X را انجام دهیم”) با کوئری های تجاری (مانند “خرید X”)
- مقایسه نرخ کلیک (CTR) و میانگین جایگاه (Average Position) صفحات مهم در دسکتاپ و موبایل را فراموش نکنید!
- تفاوت عملکرد یک گروه از صفحات قبل و بعد از بهینه سازی محتوا یا سرعت
این مقایسه ها به شما کمک می کنند تا بفهمید چه تغییراتی موثر بوده، کدام بخش ها نیاز به توجه بیشتری دارند و چگونه رفتار کاربران در طول زمان یا در پلتفرم های مختلف تغییر می کند.
غواصی در بخش “Excluded” گزارش Coverage: کشف مشکلات پنهان ایندکس
گزارش Coverage فقط برای دیدن صفحات دارای خطا نیست! در کاوریج بخش Excluded اغلب توسط سئو کاران نادیده گرفته می شود، در حالی که حاوی اطلاعات ارزشمندی درباره صفحاتی است که گوگل به دلایل مختلف ایندکس نکرده است! درک این دلایل برای سلامت سئوی سایت شما حیاتی است:
Crawled – currently not indexed
این وضعیت نشان می دهد گوگل صفحه شما را مورد خزش قرار داده اما تصمیم گرفته آن را (هنوز) ایندکس نکند. دلایل احتمالی می تواند کیفیت پایین محتوا، محتوای تکراری داخلی یا خارجی، یا صفحه شما حاوی مشکلات فنی جزئی باشد. بنابراین نیاز هست تا فورا صفحات داری این نوع بچسب را بررسی کرده و مشکلات احتمال را در کمترین زمان برطرف نمایید.
Discovered – currently not indexed
این نوع صفحات در دسته ای قرار می گیرند که از نظر گوگل وجود دارند (ممکن است از طریق لینک های داخلی یا نقشه سایت) اما هنوز صفحات از نظر گوگل به مرحله خزش نرسیده است. دلیل این کار گوگل می تواند نشانه ای از مشکلات بودجه خزش (Crawl Budget) یا ضعف در ساختار لینک دهی داخلی باشد. مطمئن شوید صفحات مهم به خوبی از سایر نقاط سایت لینک داده شده اند.
Alternate page with proper canonical tag
باید بررسی کنید که آیا تگ کنونیکال به درستی تنظیم شده و به صفحه مورد نظر شما اشاره دارد یا خیر.
Duplicate without user-selected canonical / Google chose different canonical than user
(صفحه تکراری بدون کنونیکال انتخاب شده توسط کاربر / گوگل کنونیکال متفاوتی انتخاب کرده): این موارد زنگ خطری برای مشکلات محتوای تکراری هستند که باید فوری بررسی و رفع شوند منظور این است که شما و گوگل در یک صفحه اتفاق نظر ندارید. با بررسی دقیق دلایل “Excluded” و استفاده از ابزار URL Inspection برای نمونه هایی از هر دسته، می توانید مشکلات ایندکس را قبل از اینکه به سئو سایت شما آسیب جدی وارد کنند، شناسایی و برطرف نمایید.
ابزار URL Inspection – فراتر از
ابزار “URL Inspection” (بازرسی URL) چیزی فراتر از چک کردن وضعیت ایندکس یک URL خاص است. از این ابزار به صورت استراتژیک استفاده کنید:
- تشخیص ریشه مشکلات Coverage: وقتی در گزارش Coverage با صفحاتی با وضعیت “Crawled – currently not indexed” یا “Discovered – currently not indexed” مواجه می شوید، چند نمونه از این URLها را با URL Inspection بررسی کنید. این کار اطلاعات دقیق تری در مورد نحوه مشاهده صفحه توسط گوگل، آخرین خزش، وضعیت کنونیکال اعلام شده توسط کاربر و انتخاب شده توسط گوگل، و مشکلات احتمالی موبایل فرندلی یا داده های ساختاریافته ارائه می دهد.
- تست زنده URL (Live Test): قبل از اینکه تغییرات مهمی را روی یک صفحه اعمال کنید یا بخواهید آن را برای ایندکس مجدد ارسال کنید، از “Test Live URL” استفاده کنید تا ببینید گوگل در همان لحظه چگونه صفحه را می بیند و آیا مشکلات جدیدی شناسایی می کند یا خیر.
- درخواست ایندکس مجدد هدفمند: به جای درخواست ایندکس مجدد برای تعداد زیادی صفحه به صورت فله ای، روی صفحاتی تمرکز کنید که محتوای آن ها را به طور قابل توجهی بهبود داده اید یا مشکلات فنی آن ها را برطرف کرده اید.
- بررسی تاریخ آخرین خزش (Last Crawl): برای صفحات کلیدی و مهم سایت، تاریخ آخرین خزش را بررسی کنید. اگر گوگل مدت زیادی است که این صفحات را نخزیده، ممکن است نشانه ای از کم اهمیت بودن آن ها از دید گوگل یا مشکلات دسترسی باشد.
قدرت داده های خروجی و اتصال به ابزارهای دیگر
رابط کاربری سرچ کنسول برای نمایش داده ها محدودیت ۱۰۰۰ ردیفی دارد. برای تحلیل های جامع تر، از قابلیت “Export” (خروجی گرفتن) استفاده کنید:
- تحلیل کامل داده ها: با خروجی گرفتن داده ها (مثلاً در فرمت CSV یا Google Sheets)، می توانید تمام کوئری ها و صفحات را بدون محدودیت تحلیل کنید.
- ترکیب با داده های دیگر: قدرت واقعی زمانی آشکار می شود که داده های سرچ کنسول (ایمپرشن، کلیک، CTR، جایگاه) را با داده های ابزارهای دیگر مانند گوگل آنالیتیکس (برای رفتار کاربران در سایت مانند نرخ پرش، مدت زمان ماندگاری)، ابزارهای خزش (مانند Screaming Frog برای جزئیات فنی) یا ابزارهای بررسی بک لینک ترکیب کنید. این کار به شما یک دید ۳۶۰ درجه از عملکرد سئوی سایتتان می دهد.
- مثال: ایجاد یک داشبورد جامع در Google Data Studio که داده های GSC، GA و حتی داده های فروش را برای صفحات محصول ترکیب می کند.
- استفاده از GSC API: برای وب سایت های بزرگ یا برای ایجاد گزارش های سفارشی و خودکار، از API سرچ کنسول استفاده کنید. این امکان دسترسی برنامه نویسی به داده ها را فراهم می کند و به شما اجازه می دهد تا تحلیل های بسیار پیشرفته تری انجام دهید.
استفاده استراتژیک از ابزار Removals
ابزار “Removals” (حذف ها) فقط برای حذف URLهای اسپم یا دارای محتوای نامناسب نیست. می توان از آن به صورت استراتژیک نیز بهره برد:
- مخفی سازی سریع صفحات از نتایج جستجو: اگر به طور اتفاقی محتوایی منتشر کرده اید یا یک صفحه تبلیغاتی منقضی شده و نیاز دارید فوراً از نتایج جستجو حذف شود (تا زمانی که راه حل دائمی مانند noindex یا حذف و ریدایرکت/410 را پیاده سازی کنید)، این ابزار می تواند مفید باشد.
- پاک کردن نسخه کش شده گوگل: اگر اطلاعات حساسی را از یک صفحه حذف کرده اید و می خواهید نسخه کش شده قبلی گوگل نیز سریعاً پاک شود، می توانید از این ابزار استفاده کنید.
- آگاهی از محدودیت ها: به یاد داشته باشید که این حذف “موقت” است (حدود ۶ ماه برای نتایج جستجو) و از خزش مجدد یا ایندکس شدن صفحه در آینده (اگر هنوز در دسترس باشد و تگ noindex نداشته باشد) جلوگیری نمی کند. این ابزار صفحه را از وب حذف نمی کند، فقط از نتایج جستجوی گوگل به طور موقت پنهان می کند.
سرچ کنسول ابزاری بسیار عمیق تر و چند وجهی تر از آن چیزی است که در نگاه اول به نظر می رسد. با به کارگیری ترفندهایی مانند استفاده حرفه ای از Regex و قابلیت مقایسه، تحلیل دقیق بخش Excluded در گزارش Coverage، استفاده استراتژیک از URL Inspection، بهره گیری از داده های خروجی و API، و کاربرد هوشمندانه ابزار Removals، می توانید دیتا های ارزشمندی به دست آورید که به صورت مستقیم به بهبود استراتژی سئو و افزایش ترافیک ارگانیک (CTR) سایت شما منجر می شود.